Γιώργος Καπετάνιος |
Μια ομιλία
- ορόσημο …..
Γράφει ο Γιώργος
Καπετάνιος
Παραμερίζοντας τις χωρίς όρια κομματικές αντιπαραθέσεις και
χαρακτηρισμούς, που δημιουργούν
ατμόσφαιρα παραπληροφόρησης και αποπροσανατολισμού, υπάρχει κάτι πέρα από όλα αυτά που θα μπορούσε να μας τραβήξει την
προσοχή προς γεγονότα άξια πραγματικής πολιτικής κριτικής; Νομίζω πως ένα τέτοιο γεγονός ήταν η ομιλία
του αρχηγού της Αξιωματικής αντιπολιτεύσεως κ.
Αλέξη Τσίπρα στο Ηράκλειο Κρήτης
στις 13-12-2014.
Ακούγοντας
από τον κ. Τσίπρα τον άρτια αρθρωμένο
«ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟ» του λόγο, ένοιωσα συναισθηματικά διχασμένος. Από την μια πλευρά
ενθουσιάστηκα, ενώ συγχρόνως με κατέλαβε
έντονος σκεπτικισμός. Για ό,τι με σαφήνεια διακήρυξε στην ομιλία του, ο ενθουσιασμός μου οφείλετε
στην πίστη μου εδώ και χρόνια, ότι για να δούμε και να ζήσουμε και εμείς, εδώ
στο Νότο του Βαλκανικού Ακρωτηρίου, σύγχρονο Ευρωπαϊκό Κράτος και σύγχρονη
Κοινωνία, πρέπει να οραματιστούμε το
μέλλον «Πολιτικά – Στρατηγικά» που
σημαίνει να ζήσουμε και στην Ελλάδα να εφαρμόζεται προγραμματισμός και σχέδιο της οικονομίας και κοινωνίας.
Η έμφαση
στους όρους «Στρατηγικός – Πολιτικός» θέλει να υποδηλώσει
την εθνική ανάγκη αντιμετώπισης με
καινούργιους τρόπους διακυβέρνησης του
κράτους, με μέθοδο την υπεύθυνη και
συστηματική ενσυνείδητη πολιτική πορεία στο χρόνο προς στόχους επιλεγμένους από
το σύνολο της κοινωνίας.
Όπως
εγώ αντελήφθην την ομιλία του κ. Τσίπρα, το βάρος πέφτει στον τρόπο
κυβέρνησης του κράτους και διακυβέρνησης
της κοινωνίας με Πολιτικούς θεσμούς και Μέσα
και λιγότερο με επιστημονικοτεχνικές συνταγές.
Αυτό το
πνεύμα κατά την άποψη μου διαπερνούσε τον λόγο του κ. Τσίπρα και ως εκ
τούτου κρίνετε κρίσιμο αλλά έντονα ελπιδοφόρο. Γιατί, πιστεύω,
το ιστορικό πρόταγμα του
«Στρατηγικού – Πολιτικού» προγραμματισμού, σε Εθνικό και Περιφερειακό
επίπεδο, σήμερα αν πραγματικά αυτή η χώρα θέλουμε να
ξεκολλήσει από το βαθύ τέλμα μιας καθολικής απελπιστικής κρίσης, είναι
η σύλληψη μιας άλλης ιδέας των μέχρι σήμερα ψευτοπρογραμματισμών, που
εκπονήθηκαν από το ’60 και ύστερα αλλά
δεν εφαρμόστηκαν.
Η
Κρίση που ξεκίνησε αμέσως με τον πόλεμο και σήμερα κορυφώθηκε και
αποκρυσταλλώθηκε με την μορφή «κρίσης –
χρέους», αλλά περιλαμβάνει τον Γεωργικό Τομέα,
τον Βιοτεχνικό – Βιομηχανικό, Οικοδομικό, Περιβαντολλογικό και Φυσικών Πόρων, με κατάληξη την ανθρωπιστική κρίση, δεν είναι
απλά διαρθρωτική, αλλά βαθιά πολιτική – πολιτιστική και ανθρωπιστική με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Πυρήνας
της φιλοσοφίας και μέριμνας του
προγραμματισμού όπως αναλύθηκε από τον κ. Τσίπρα ήταν η απασχόληση στο Κέντρο και την
Περιφέρεια που η αντιμετώπιση της απαιτεί συγκεκριμένες πολιτικές –
αναπτυξιακές επιλογές, μακριά από τις ψεύτικες υποσχέσεις των αγορών και υπερεθνικών κέντρων
εξουσίας. Ή η ανάπτυξη και απασχόληση θα ξεκινήσει από ιδέες και πόρους
με εσωτερική δυναμική ή η ανάπτυξη και προκοπή για τη χώρα και το λαό δεν θα
έλθει ποτέ.
Πρέπει
να σημειώσουμε ότι μετά τον πόλεμο
όλη η
Ευρώπη υιοθέτησε, πέρα από τις
εθνικές διαφορές, κάποιο τύπο προγραμματισμού σαν μέθοδο ανάπτυξης με συνειδητό και στρατηγικό τρόπο. Η
επιτυχία αυτών των προγραμμάτων κρίνεται
σχετική. Οι καλύτερες μέρες τους ήταν στις Σκανδιναβικές χώρες. Στην Ελλάδα έλαβαν χώρα πέντε έως έξη
απόπειρες Εθνικού Προγραμματισμού που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν και δεν άλλαξαν την
μοίρα ούτε κατ’ ελάχιστον των Εθνικών
και Λαϊκών προβλημάτων.
Το χειρότερο, όχι μόνο στους απλούς ανθρώπους αλλά ούτε στα διάφορα ιδρύματα της
χώρας, ο προγραμματισμός πήρε την μορφή ευρείας συζήτησης και
δημιουργίας κουλτούρας προγραμματισμού.
Ένα
από τα μεγάλα εμπόδια ήταν ότι οι
συντηρητικές δυνάμεις στην Ελλάδα, με αιχμή του δόρατος το οικονομικό
κατεστημένο, δεν θέλησε να ακούσει
κουβέντα για κοινωνικό προγραμματισμό, στηριζόμενο στο έωλο επιχείρημα των δήθεν «αυτορρυθμιζόμενων
αγορών».
Με ύποπτο αλλά και αντιεπιστημονικό και ανιστόρητο τρόπο αφήνετε να εννοηθεί πως κάθε
προγραμματισμός είναι αντίθετος της ελευθερίας και δημοκρατίας. Συμβαίνει όμως το εντελώς
αντίθετο.
Ο σύγχρονος καπιταλισμός καθοδηγούμενος
από το χρηματοπιστωτικό κομμάτι του, όχι μόνο είναι προγραμματισμένο σύστημα από πανίσχυρα ιδιωτικά οικονομικά κέντρα αλλά συνεχώς και
περισσότερο η διαδικασία του
καπιταλιστικού προγραμματισμού, παίρνει
ακραία ολοκληρωτικές μορφές για
να αντιμετωπίσει τις τεράστιες
αντιφάσεις και κρίσεις που
διαπερνάει το όλο παγκοσμιοποιημένο σύστημα σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Ο λόγος δεν γίνεται για ένα παρόμοιο προγραμματισμό. Ούτε ασφαλώς ο κ. Τσίπρας
εννοούσε κάτι τέτοιο. Ίσα – ίσα το αντίθετο.
Σήμερα όλοι οι σοβαροί κοινωνικοί
αναλυτές, με πρώτους αστούς Αμερικανούς επιστήμονες, αφού
τεκμηριωμένα έχουν καταδείξει το
αντιεπιστημονικό και αναξιόπιστο
«αυτορρυθμιζόμενο» στοιχείο των αγορών,
μιλούν και γράφουν όχι για προγραμματισμένη ή χωρίς προγραμματισμό
ανάπτυξη, αλλά ποιόν τύπο προγραμματισμό χρειάζεται η σύγχρονη
κοινωνία και οι αυθεντικές προσδοκίες
του σύγχρονου ανθρώπου.
Φαίνεται καθαρά πως οι περισσότεροι από
τους διακεκριμένους και σοβαρούς κοινωνικούς αναλυτές συγκλίνουν σ’ ένα νέο
όραμα εντελώς διαφορετικό από τους διάφορους
προγραμματισμούς που γνώρισε ο
πλανήτης. Βάση τους έχουν ένα νέο Ουμανισμό, με τον άνθρωπο στο προσκήνιο πέρα
από τα βαρίδια των διαφόρων «ΙΣΜΩΝ» και τα ψευτομαντία των μεγάλων ιδεολογιών.
Πρώτιστο αίτημα είναι και γίνεται η ελευθερία στην πράξη και στην σκέψη
μαζί με τις ιδέες τις ισότητας, της αλληλεγγύης, της εντιμότητας
και της δημοκρατίας στην καθόλου ζωή μας.
Κλείνοντας έχω την αίσθηση ότι η ομιλία
του Αλέξη Τσίπρα είχε έντονο άρωμα ενός νέου ανθρωπισμού πέρα από
δογματισμούς και - ισμούς
κάθε τύπου. Το ερώτημα είναι αν θα γίνει
δυνατόν κάτω από ορισμένες συνθήκες να εγκαινιάσει μια νέα πολιτική
περίοδο σκέψης και συζήτησης. Εδώ είναι
που παρισφύει ο σκεπτικισμός και προβληματισμός. Ποια είναι τα
κοινωνικά και πολιτικά
ερείσματα τα οποία θα αποτελέσουν τα
πρωταρχικά πεδία μιας νέας Αρχής
Κοινωνικής και Πολιτικής συνείδησης και αφύπνισης; Με ποια υποκείμενα, ατομικά και πολιτικά θα περίμενε κανείς το ξεκίνημα μιας νέας πολιτικής
συζήτησης; Μετά την καταστροφή από τους κομματανθρώπους των πολιτικοκοινωνικών
θεσμών ανάπτυξης της πολιτικής, τι σημάδια και ίχνη πολιτικά και κοινωνικά
υπάρχουν για να αναγεννηθεί από τις στάχτες
το νέο πολιτικό πνεύμα;
Ας
αφήσουμε όμως να απαντήσει η ίδια η
ιστορία που πάντα είναι απρόβλεπτη και πανούργα και δεν ξέρει κανείς τι
κρύβει στα βαθύτερα στρώματα της.