Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, βάλθηκα να βρω στοιχεία για ένα μακρινό μου πρόγονο τον Νάσο Σουλιώτη (Σουλιώτη και κατά την καταγωγή ), ο οποίος σύμφωνα με τις διηγήσεις της γιαγιάς μου πολέμησε και στο Μεσολόγγι. Ανατρέχοντας λοιπόν στα απομνημονεύματα του Ν. Κασομούλη ο οποίος μεταξύ άλλων στα « ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΑ ΕΝΘΥΜΗΜΑΤΑ » του περιγράφει αναλυτικά τα γεγονότα της πολιορκίας του Μεσολογγίου και της Εξόδου στα οποία έλαβε και ο ίδιος μέρος, επεσήμανα δυο αποσπάσματα χαρακτηριστικά των συνθηκών αλλά και του φρονήματος του Αγώνα. Επιτρέψτε μου να τα παραθέσω αυτούσια με την ορθογραφία του συγγραφέα.
Ο Κασομούλης ο οποίος εισήλθε στο Μεσολόγγι στις 29 Ιουλίου 1825, εδώ αναφέρεται στην πρώτη πολιορκία της Ιερής Πόλης από τον Κιουταχή.
«….Η φρουρά είχε συνηθίσει να βαστά το τζαπί , το φτυάρι μαζί με το ντουφέκι ες το χέρι. Ότι ημπορούσε να δίδει άνεσιν εις τον εαυτόν της ήτον να τρέχη από τον πόλεμον εις την εργασίαν και από την εργασίαν εις τον πόλεμον. Ιδού η διασκέδασίς των και με το σπαθί εις την μέσην – ή το γιαταγάνι εις το ζωνάρι μαζί με ταις πιστόλαις- να έχει σιμά των το πετζί ( τομάρι) * να ζυμώνη και να ψήνη το ψωμί , το γουδί δια την σκορδαλιάν του ( να δροσίζεται) , τέλος να μαγειρεύη κανένα ψαράκι , όλα αυτά να τα κάμνη εις την θέσιν όπου ευρίσκετο και νύκτα –ημέρα ακουράστως να εργάζεται.
{ *Πρόκειται για την περίφημη «ζυμώστρα» των πολεμιστών.}
Αξιωματικοί και στρατιώται αμίμητοι δια την καρτερίαν, αμίμητοι δια την αφοβίαν, αμίμητοι δια την κακοπάθειαν και κόπους , αμίμητοι δια την ομόνοιάν των τότες, δεν ήξευρεν με τι να τους παρομοιάσει κανένας…..»
Πιο κάτω ο συγγραφέας περιγράφει το εξής περιστατικό:
«….Ο Μήτζιος Κοντογιάννης, ο Στορνάρης και ο Ανδρέας Ισκου καθήμενοι εις την σκιάν μιας χαμηλής καλύβης η οποία μόλις τους χωρούσεν, πίπτει η βόμβα εις την μέσην των . Δεν ταράζεται κανείς, προσμένων καθένας την τύχην του από την έκρηξιν. Η βόμβα ως εκ θαύματος παύει να καίγη έξαφνα και μας έκαμεν όλους να γελούμεν ενώ ενομίζαμεν ότι είμεθα χαμένοι……
…. Μία βόμβα από ταις μικραίς εκείναις έπεσεν πλησίον στρατιώτου Γιάχου παρονομαζομένου ενώ εστούμπιζεν σκορδαλιάν, και έκαιγεν το φυτίλι της. Αυτός στουμπίζοντας χωρίς να αφήση την σκορδαλιάν , την βρίζει και την κτυπά με το ποδάρι με όλην την αδιαφορία. Κυλίεται η βόμβα σκάζει δεν παθαίνει τίποτες ο Γιάχος αλλά ξεκαρδίζεται από τα γέλια ονομάζοντάς την πουτάναν κλπ . Ιδού το ατάραχον της Φρουράς…»
Δεν ξέρω από πού πηγάζει το γνωστό έθιμο της κατανάλωσης σκορδαλιάς κάθε 25 του Μάρτη. Εκείνο που ξέρω όμως είναι ότι, στους αγωνιστές του 1821 περίσσευε το κουράγιο και η πραγματική δίψα για ελευθερία, γι’ αυτό και ξεπερνούσαν κάθε εμπόδιο και με το χαμόγελο στα χείλη όπως μαρτυρεί ο Κασομούλης.
Φέτος ετοιμαζόμαστε να γιορτάσουμε τα 200 χρόνια της Εθνικής Παλιγγενεσίας και δηλώνουμε υπερήφανοι για τα κατορθώματα τους. Ταυτόχρονα όμως σήμερα γκρινιάζουμε γιατί, λόγω των περιοριστικών μέτρων κατά της πανδημίας, ίσως στερηθούμε στις 25 του Μάρτη την ελεύθερη έξοδο για τον καθιερωμένο μπακαλιάρο σκορδαλιά παρά θην αλός! Τώρα το αν και κατά πόσο εμείς, οι απόγονοι των ένδοξων προγόνων μας είμαστε αμίμητοι εις καρτερίαν, αφοβίαν και κακοπάθειαν -άσε πια εις την ομόνοιαν μεταξύ μας – , το αφήνω στην κρίση σας.
Χρόνια μας Πολλά
Βαρβάρα Ταβλαρίδου Μπακάλη
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου