Την ανάγκη για θεσμικές και χρηματοδοτικές παρεμβάσεις που θα ενισχύσουν ουσιαστικά τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στη διαχείριση των αδέσποτων ζώων ανέδειξε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Μανώλης Χριστοδουλάκης, με σχετική ερώτηση που κατέθεσε προς τον Υπουργό Εσωτερικών.
Αφορμή για την παρέμβασή του αποτέλεσαν τα πορίσματα της 1ης Πανελλήνιας Συνάντησης Εργασίας για τα Αδέσποτα Ζώα, η οποία πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή άνω των300 εκπροσώπων από 160 δήμους της χώρας. Στη συνάντηση αναδείχθηκαν κρίσιμες δυσλειτουργίες στο υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, σοβαρές ελλείψεις σε χρηματοδότηση και επιχειρησιακή υποστήριξη, καθώς και έντονες πιέσεις που δέχονται τα αιρετά και υπηρεσιακά στελέχη των ΟΤΑ.
Ο κ. Χριστοδουλάκης επισημαίνει ότι ο νόμος 4830/2021 υιοθετήθηκε χωρίς επαρκή διαβούλευση με τους ΟΤΑ, παρότι τους ανατέθηκε σχεδόν αποκλειστικά η ευθύνη για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων. Το αποτέλεσμα είναι ένα πλαίσιο δυσλειτουργικό, υπέρμετρα γραφειοκρατικό και δύσκολα εφαρμόσιμο στην πράξη, το οποίο εκθέτει νομικά τους υπαλλήλους και τους αιρετούς. Επιπλέον, η κρατική χρηματοδότηση κρίνεται ανεπαρκής, αφού σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία καλύπτει μόλις το 16,8% των ετήσιων αναγκαίων δαπανών, με το υπόλοιπο 83,2% να επιβαρύνει τους δημοτικούς προϋπολογισμούς, σε βάρος άλλων τομέων κοινωνικής πολιτικής.
Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην αυξανόμενη ποινικοποίηση αιρετών και υπαλλήλων των ΟΤΑ για περιστατικά με αδέσποτα ζώα, ακόμα και όταν δεν υπήρχε δυνατότητα πρόβλεψης ή αποτροπής της επιθετικής συμπεριφοράς. Η νομοθεσία αποδίδει καθολική ευθύνη στους δήμους, αγνοώντας κρίσιμες παραμέτρους και η αναθεώρηση της σχετικής διάταξης κρίνεται απαραίτητη.
Η ερώτηση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ αναδεικνύει επίσης την ανάγκη συνολικής αναθεώρησης του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου με ουσιαστική συμμετοχή της Αυτοδιοίκησης. Παράλληλα, επισημαίνεται ως προβληματική η δυνατότητα παράδοσης δεσποζόμενων ζώων στους δήμους έναντι εφάπαξ ποσού, η οποία στην πράξη ενισχύει φαινόμενα νόμιμης εγκατάλειψης και επιβαρύνει περαιτέρω τις ήδη κορεσμένες δομές των ΟΤΑ.
Επιπρόσθετα, σοβαρό προβληματισμό προκαλεί το φαινόμενο της συστηματικής δικαστικής στοχοποίησης στελεχών της Αυτοδιοίκησης, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για θεσμική προστασία των εργαζομένων στους δήμους, οι οποίοι δραστηριοποιούνται σε ανθυγιεινές και επικίνδυνες συνθήκες χωρίς την πρόβλεψη σχετικής αποζημίωσης ή υποστηρικτικών μέτρων.
Ο κ. Χριστοδουλάκης τονίζει την απουσία ενός εθνικού σχεδίου πρόληψης και ελέγχου για τις ζωοανθρωπονόσους, οι οποίες εντείνονται λόγω της κλιματικής κρίσης και αποτελούν απειλή τόσο για τη δημόσια υγεία των ανθρώπων όσο και των ζώων. Χωρίς κεντρικό σχεδιασμό και με περιορισμένα μέσα, οι δήμοι καλούνται να αντιμετωπίσουν μόνοι τους μια δυσανάλογα μεγάλη πρόκληση.
Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ καλεί τον Υπουργό να απαντήσει εάν προτίθεται να προχωρήσει σε συνολική επανεξέταση του ν. 4830/2021, εάν σκοπεύει να τροποποιήσει το χρηματοδοτικό πλαίσιο ώστε οι κρατικές επιχορηγήσεις να καλύπτουν τουλάχιστον το 80% των επιλέξιμων δαπανών των δήμων· εάν προβλέπεται επανεξέταση νομικών ορισμών και κατά πόσο θα αναληφθούν πρωτοβουλίες για τη θεσμική αναμόρφωση της διαδικασίας παράδοσης δεσποζόμενων ζώων στους δήμους.
Επιπρόσθετα τον καλεί να προχωρήσει σε τροποποίηση του άρθρου 9 του ν. 4830/2021, ώστε η ευθύνη του ΟΤΑ να ενεργοποιείται μόνον εφόσον είχε προηγηθεί σχετική ενημέρωση για αδέσποτο ζώο με επικίνδυνη συμπεριφορά και παρέλειψε να δράσει σύμφωνα με τις νόμιμες υποχρεώσεις του.
Τέλος ο κ. Χριστοδουλάκης ρωτά τον Υπουργό αν σχεδιάζει να ενισχύσει θεσμικά τον ρόλο των δήμων στις 5μελείς Επιτροπές Διαχείρισης Αδέσποτων Ζώων, καθιερώνοντας τη λήψη αποφάσεων με πλειοψηφία και πώς προτίθεται να αποκαταστήσει τη λειτουργική σχέση συνεργασίας μεταξύ της Ειδικής Γραμματείας Ζώων Συντροφιάς και των ΟΤΑ·
Το ΠΑΣΟΚ επιμένει στη διαμόρφωση μιας σύγχρονης, επιστημονικά τεκμηριωμένης και κοινωνικά δίκαιης πολιτικής για τη διαχείριση των αδέσποτων ζώων, με σεβασμό στους ανθρώπους της Αυτοδιοίκησης, τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών και την προστασία της δημόσιας υγείας και του ζωικού πληθυσμού.
Το πλήρες κείμενο της ερώτησης μπορείτε να το βρείτε ΕΔΩ