Το δράμα μιας οικογενειακής επιχείρησης στο Μενίδι

«Ξέρετε πόσες φορές σκέφτηκα την αυτοκτονία;»: 

Το δράμα μιας οικογενειακής επιχείρησης στο Μενίδι που κλείνει από τις κατασχέσεις Η ιστορία του κ. Ανδρέα και της κόρης του που παλεύουν, όπως χιλιάδες άλλοι μικρομεσαίοι επιχειρηματίες, με τον κίνδυνο να κλείσει εντελώς η επιχείρησή τους μέσα σ' ένα ανοχύρωτο κράτος με απροστάτευτους πολίτες 

 ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ 29.4.2018 | 10:00

Ο κύριος Ανδρέας με την κόρη του, τη Στέλλα, η οποία μαζί με τον αδερφό της συμμετέχουν ενεργά στην προσπάθεια να κρατήσουν ζωντανή την εταιρεία, αφού δεν υπάρχει άλλη πηγή εσόδων. 

Ένας σημαντικός παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης για τη χώρα μας ήταν για πολλά χρόνια οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.   

Ωστόσο, η οικονομική κρίση είχε ως συνέπεια την ανατροπή πολλών δεδομένων στον τομέα της επιχειρηματικότητας, μετέβαλλε δραματικά τις συνθήκες στην αγορά και οι τράπεζες, στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια, περιόρισαν τις πιστώσεις στις επιχειρήσεις με αποτέλεσμα να επικρατήσει μια βασική ανησυχία: η απουσία προοπτικής επιβίωσης.   Κάποτε, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις ήταν για πολλές οικογένειες στην Ελλάδα μια λύση, τη στιγμή που σήμερα έχουν εξελιχθεί σε άλυτο πρόβλημα. Ύστερα από οκτώ χρόνια λιτότητας πρόκειται για μια βαθιά πληγή που έχει επηρεάσει βαθιά την κοινωνική πραγματικότητα, ένα ακριβό τίμημα που πληρώνουν χιλιάδες πολίτες της χώρας.   Ασφυκτικοί οικογενειακοί προϋπολογισμοί, μειωμένη αγοραστική δύναμη και, φυσικά, μηδαμινός τζίρος που δεν καλύπτει βασικές λειτουργίες της εκάστοτε επιχείρησης.   Σύμφωνα με τη ΓΣΕΒΕΕ, τα τελευταία οκτώ χρόνια, λόγω κρίσης, έβαλαν «λουκέτο» 250.000 μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, ενώ χάθηκαν 800.000 θέσεις εργασίας. 

Ο κ. Ανδρέας Κ. είναι 64 ετών, καρδιοπαθής και μικροεπιχειρηματίας. Πριν από την κρίση του 2008 οι δουλειές του πήγαιναν περίφημα, ο ίδιος θεωρούσε τον εαυτό του παραγωγικό και ήταν σε θέση να κάνει όνειρα και να βλέπει τα παιδιά του ως συνεχιστές αυτής της επιχείρησης. Όπως θα μου πει στη συνάντησή μας: «Το μόνο περιουσιακό στοιχείο που δημιούργησε από την εταιρεία αυτή ήταν ένα σπίτι».   Η μόνη λέξη που δεν ξεχνάμε ποτέ είναι «θυσίες». Μόνο θυσίες, τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Στέρηση μέχρι και του φαγητού. Να μην έχεις πέντε ευρώ, να κρύβεσαι από τους φίλους γιατί δεν έχεις να πληρώσεις έναν καφέ και ταυτόχρονα να είσαι καρδιοπαθής και ανασφάλιστος. Αν γύριζα τον χρόνο πίσω, θα άλλαζα πολλά. Υπάρχει φθόνος στην κοινωνία μας. Είμαστε όλοι απροστάτευτοι σε αυτήν τη χώρα. Και δυστυχώς έχω χάσει κάθε ελπίδα σήμερα. Όμως πριν από δέκα χρόνια όλα άλλαξαν. Από την άνθηση πέρασε στην πτώση και από την κερδοφορία στα χρέη. 

Σήμερα ο κ. Ανδρέας βιώνει τις οδυνηρές επιπτώσεις της οικονομικής δυσπραγίας.   Έσωσε το σπίτι του από τον πλειστηριασμό κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή, επειδή ήταν πρώτη κατοικία, και παλεύει να καταστήσει βιώσιμη την επιχείρησή του, μπαίνοντας στη διαδικασία του εξωδικαστικού μηχανισμού ως της μόνης επιλογής που του προσφέρει τακτοποίηση χρεών και αναστολή κατάσχεσης της προσωπικής περιουσίας. 

Με τον κ. Ανδρέα συναντηθήκαμε ένα ζεστό πρωινό στο κέντρο της Αθήνας. Ο ίδιος μένει στο Μενίδι, μια λαϊκή συνοικία, όπου εδρεύει και η εταιρεία του. Μπροστά μου νιώθω πως έχω έναν ταλαιπωρημένο, απελπισμένο άνθρωπο. Κόποι, ιδρώτας, προσπάθειες χρόνων, κινδυνεύουν ανά πάσα στιγμή να χαθούν. Ενδεικτική είναι τελευταία έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ, σύμφωνα με τα στοιχεία της οποίας διαπιστώνουμε ότι ποσοστό 44,8% απασχολεί προσωπικό με ευέλικτη μορφή απασχόλησης, το 36,7% καθυστερεί την καταβολή των μισθών, ενώ το 45% της παραγωγικής δυναμικότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων παραμένει ανεκμετάλλευτο.   

Παράλληλα, ο δείκτης ανασφάλειας και φόβου για την πορεία της επιχείρησης διατηρείται σε υψηλές τιμές, αφού το 34,5% των επιχειρήσεων θεωρεί αρκετά έως πολύ πιθανό να κλείσει το επόμενο διάστημα, καθώς και ότι οι επιχειρήσεις το επόμενο εξάμηνο θα μειωθούν κατά περίπου 7.000 ‒ ο αριθμός αφορά κυρίως πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους.   Την ίδια στιγμή, έξι στις δέκα επιχειρήσεις δηλώνουν επιδείνωση της κατάστασης ρευστότητας παρά την ευνοϊκότερη οικονομική συγκυρία και μόνο το 6,6% των επιχειρήσεων σχεδιάζει να επενδύσει αυτό το εξάμηνο.   Το 44,8% των μικρών και πολύ μικρών εργοδοτών διατηρεί προσωπικό μερικής απασχόλησης, ενώ υψηλό παραμένει και το ποσοστό (30%) εκείνων που δήλωσαν ότι θα προσλάβουν προσωπικό με καθεστώς μερικής απασχόλησης το επόμενο διάστημα. Τέλος, το 33,5% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι αναγκάστηκε να μειώσει περιστασιακά ώρες ή ημέρες εργασίας, το 36,7% δεν καταβάλλει έγκαιρα τους μισθούς, ενώ συνολικά εκτιμάται ότι 60.000 επιχειρήσεις αποτελούν τον βασικό πυρήνα των δυνητικών δικαιούχων που θα αιτηθούν την ένταξή τους στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Στην κατηγορία αυτή ανήκει και η επιχείρηση του κ. Ανδρέα. 

Στη συζήτησή μας έχει έρθει μαζί με την κόρη του, τη Στέλλα, η οποία μαζί με τον αδερφό της συμμετέχουν ενεργά στην προσπάθεια να κρατήσουν ζωντανή την εταιρεία, αφού δεν υπάρχει άλλη πηγή εσόδων. 

«Ίδρυσα την εταιρεία το 1982. Τα τελευταία 36 χρόνια όλη μου η καθημερινότητα είναι αυτή η οικογενειακή επιχείρηση, την οποία λειτουργώ με τον γιο μου και την κόρη μου. Προβλήματα δεν είχα ποτέ. Πάντα πλήρωνα στην ώρα μου και ήμουν τυπικός σε όλες τις υποχρεώσεις. Ήταν μια υγιής εταιρεία, χωρίς να έρθει κανείς ποτέ να μου κάνει παράπονα. Μεγάλη ζωή δεν έκανα και το μόνο που καταφέραμε με τα χρήματα που βγάλαμε ήταν να φτιάξουμε ένα και μοναδικό σπίτι. Κάποια στιγμή, από το 2008, η αγορά, το εμπόριο και οι χρηματικές συναλλαγές περιορίστηκαν εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. 

Η ελληνική κοινωνία είναι μια κοινωνία χαμηλής εμπιστοσύνης. Όταν δεν εισπράττεις, πώς θα πληρώσεις; Και δεν ήμουν άνθρωπος που θα κυνηγούσε όσους μου χρωστούσαν. Θα μπορούσα να το είχα κάνει, αλλά προτίμησα να μη βάλω τη θηλιά στον λαιμό κανενός. Ο ετήσιος τζίρος της επιχείρησης ήταν περίπου 4 εκατομμύρια ευρώ και το προσωπικό που απασχολούσα αριθμούσε πάνω από πενήντα άτομα. Τι μπορείς να κάνεις όταν κάποιος σου χρωστάει 100.000 ευρώ; Είχα πει σε κάποιον να του χαρίσω τις 10.000 και ας μου έδινε τουλάχιστον 2.000, προκειμένου να πληρώσω τις υποχρεώσεις που έτρεχαν, αλλά εκείνος δεν μου έδινε ούτε αυτά. 

Τα δέκα τελευταία ασφυκτικά χρόνια ζούμε με φαντασιώσεις. Οι δουλειές είναι μηδαμινές. Έκανα απολύσεις, οδηγώντας τους υπαλλήλους μου στην ανεργία. Έχουμε ένα ανύπαρκτο κράτος το οποίο δεν σκέφτηκε και δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για τον πολίτη. Σου δίνει κίνητρα; Προσπαθεί με κάποιον τρόπο να σε βοηθήσει; Ποτέ στη ζωή μου δεν ζήτησα να μην πληρώσω, αυτό που χρειάζομαι είναι χρόνος και βοήθεια προκειμένου να επιβιώσει η επιχείρησή μου. Τα χρέη μου σήμερα αγγίζουν τα 200.000 ευρώ, ένα απειροελάχιστο ποσό σε σύγκριση με εκείνα που μου χρωστάνε. Κόντεψα να χάσω το σπίτι μου. Είμαι καρδιοπαθής και όταν έγινε η διαδικασία του πλειστηριασμού ήμουν στο νοσοκομείο. Αντιλαμβάνεστε ότι αν δεν ήταν κύρια κατοικία δεν θα είχε ανασταλεί ο πλειστηριασμός και θα είχα χάσει το σπίτι μου; Ξέρετε πόσο δαπανηρό είναι να πας στο δικαστήριο και να διεκδικήσεις την αναστολή του πλειστηριασμού; Και πού να τα βρεις αυτά τα χρήματα;   

Η αγορά μας χρωστάει πάνω από τρία εκατομμύρια ευρώ από ανοιχτές επιταγές που σκάσανε και δεν υπήρξε ανταπόκριση. Το κυνηγήσαμε με δικηγόρους, κάποιοι από τους πελάτες μας κήρυξαν πτώχευση, άλλοι εξαφανίστηκαν, δώσαμε τα "μαλλιοκέφαλά" μας σε δικηγόρους και δεν καταφέραμε τίποτα. 

ΠΗΓΗ: lifo.gr/